Filozofia domowa - Czas na wspominanie tych co odeszli

"Zdałem sobie sprawę, że prawdziwą wartość drugiego człowieka 

odkrywamy dopiero wtedy, kiedy już go nie ma. 

Jak skarb, który trzymało się w dłoni,

ale bezwiednie pozwoliło mu się wyślizgnąć przez palce"

Jonathan Carroll

Witold Pruszkowski - "Eloe"; 1892r.

Mało jest naprawdę tak pięknych obrazów, których tematyka dotykałaby nadchodzącego Święta Zmarłych. Jednym z niewielu autorów dzieł malarskich o takiej tematyce, był nasz rodzimy artysta malarz Witold Pruszkowski (1846-1896). Zaprezentowane na blogu dwa jego płótna utrzymane są w poetyckiej aurze tajemniczości. Pierwszy obraz zatytułowany "Eloe" przedstawia scenerię bezkresnego, śnieżnego pustkowia Sybiru, w której obecna jest zwiewna, utworzona jak gdyby z mgły i śnieżnego pyłu postać Eloe, ukazana jako opiekunka grobów w błękitnej poświacie zimowej nocy. Obraz ten jest efektem silnego wpływu na malarza, poematu Słowackiego “Anhelli” (1837), nawiązującego do idei ofiary i zmartwychwstania narodu poprzez metaforę losu sybirskich zesłańców.

Drugie płótno to przepiękne "Zaduszki".

Witold Pruszkowski - "Zaduszki"; 1892r.

I w tym przypadku poezja Słowackiego była inspiracją dla malarza. Bohaterka “Zaduszek” swobodnie przekracza granicę doczesnego i “tamtego” świata, aby odwiedzić matkę pogrążoną w żalu po jej śmierci. Jej jakby zalękniona postać zdaje się rozpływać we mgle i bladej poświacie księżyca. I podobnie jak w wierszu romantycznego poety, nierealna przejrzystość i lekkość tej zjawy “bez krwi i ciała” w jakiś przedziwny sposób rozświetla i napełnia ciepłem ponurą scenerię cmentarza.

Co prawda, obecnie groby odwiedza się raczej 1 listopada, tj. w dzień Wszystkich Świętych, który jest dniem wolnym od pracy, lecz dawniej ważniejsze były "Zaduszki", które przypadają 2 listopada, po dniu Wszystkich Świętych. Zaduszki to polski współczesny odpowiednik pogańskiego święta Dziadów. Tego właśnie dnia ludzie wspominają wszystkich, którzy odeszli z tego świata a katolicy modlą się za wszystkich wiernych zmarłych, których dusze według ich wiary przebywają teraz w czyśćcu.

Źródło: http://bialczynski.wordpress.com/