Rozważania na temat malarstwa: malarstwo historyczne - cz.1

Jak podaje encyklopedia "Interia.pl", jest to malarstwo przedstawiające wydarzenia historyczne związane z dziejami państw i życiem wybitnych osobistości; zgodnie z akademickimi teoriami XVIII w. to najszlachetniejszy gatunek malarstwa; jedną z odmian tego gatunku malarskiego jest batalistyka. Malarstwo historyczne istniało już w sztuce antycznej Mezopotamii, Egiptu, Grecji i Rzymu (słynna mozaika Bitwa pod Issos przedstawiająca Aleksandra Wielkiego i króla Persów Dariusza); w średniowieczu przejawiało się w iluminacjach kronik i ewangeliarzy. W okresie renensansu tematykę historyczną podejmowali Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Tycjan, A. Altdorfer, Ucello, Mantegna, Tintoretto, Veronese. Rozkwit tego gatunku malarstwa miał miejsce w baroku: P.P. Rubens, Ch. Le Brun, Rembrandt, D. Velázquez. W XVIII-XIX w. malarzami historycznymi byli m.in. J.L. David, E. Delacroix, F. Goya, F. Gérard, A. Gross, a w Polsce: M. Bacciarelli, P. Norblin, A. Orłowski, w 2. poł. XIX w. J. Matejko, J. Simler, J. Kossak, H. Siemiradzki, J. Brandt. W XIX w. malarstwo historyczne w sztuce polskiej miało szczególne znaczenie, jako utrwalające patriotyczną pamięć narodu polskiego pozbawionego niepodległości. W XX w było już mniej popularne (w Polsce w okresie międzywojennym reprezentowali je malarze z Bractwa św. Łukasza, także M. Bylina, Z. Rozwadowski), jego tematyka związana jest z I, a zwł. II woj. świat., np. obraz P. Picassa Guernica nawiązujący do ataku bombowego na to miasteczko. Poniżej przedstawię kilka przykładów takiego malarstwa. Mają one na celu, przede wszystkim rozbudzenie ciekawości i chęci dalszych, samodzielnych poszukiwań przykładów z tego gatunku malarskiego. Oczywistym jest również fakt, że zamieszczone poniżej wizerunki obrazów zostały użyte wyłącznie w celach informacyjno-edukacyjnych i pochodzą, jak wszystkie dotychczas zamieszczone na blogu zdjęcia obrazów, ze internetowych źródeł encyklopedycznych, w tym także z serwisu internetowego www.wawel.net.
Chyba dla każdego najjaśniejszym przykładem jest Jan Matejko - /1838 - 1893/, najwybitniejszy przedstawiciel polskiego malarstwa historycznego. Studiował w Krakowie następnie w Monachium i we Wiedniu. Był członkiem Towarzystwa Naukowego w Krakowie i dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1887 roku otrzymał tytuł Doktora Honoris Causa na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od połowy lat pięćdziesiątych Matejko tworzył obrazy o tematyce historycznej, głównie opowiadające wydarzenia z historii dziejów ojczystych. Prace Jana Matejki to ogromne kompozycje o niezwykłej sile wyrazu, które cechuje ogromna dbałość o szczegóły. Wszystkie prace oparte są na ogromnej wiedzy historycznej poprzedzonej wnikliwymi studiami. Jan Matejko był również najwybitniejszym portrecistą historycznym. Pod tym adresem: http://www.wawel.net/malarstwo/matejko.htm możesz znaleźć inne Jego obrazy. Niżej zamieściłem kolejno: "Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w roku 1521 w Krakowie", "Bitwę pod Grunwaldem" oraz "Hołd Pruski".
Kolejnym, równie doskonałym w swoim fachu był Józef Brandt - /1841 - 1915/, polski malarz, który studiował w Paryżu a od 1862 roku w Monachium. Był przywódcą tzw. monachijskiej szkoły malarstwa polskiego. Tworzył głównie obrazy o tematyce kresowej, głównie kazacko - tatarskiej. Zainspirowany wojnami polsko - szwedzkimi Brandt namalował wiele obrazów związanych z tymi wydarzeniami. Twórczość jego cechuje realizm, swobodne ujęcie tematu, mistrzowskie oddanie ruchu, zwłaszcza koni. Józef Brandt był mistrzem szczegółów. Jego obrazy utrzymane są głównie w brunatnej barwie. Pod adresem: http://www.wawel.net/malarstwo/brandt.htm znajdziecie wiele innych jego pięknych prac. Poniżej zamieściłem jedynie dwie, ale za to jakie "Bitwę pod Chocimiem" i "Bitwę pod Wiedniem":
Innym, może mniej znanym, lecz równie świetnym był m.in. January Suchodolski - / 1797 - 1875/, który w Korpusie Kadetów uczył się architektury u Z. Vogla i rysunku u S. Kurczyńskiego. W czynnej służbie wojskowej zajmował się amatorsko malarstwem. Pierwsze obrazy historyczne wystawił w 1825 roku. Brał udział w powstaniu listopadowym. W 1832 wyjechał do Rzymu i uczył się u H. Verneta. Od 1837 przebywał w Warszawie, skąd wyjeżdżał do Petersburga. Obrazy o tematyce napoleońskiej stanowią lepszą część jego spuścizny artystycznej. Natomiast ja, przedstawię obraz zatytułowany "Obrona Częstochowy", który jest również bardzo znany za granicą z racji zestawienia go z innym dziełem tego autora a mianowicie "Szturmem na mury Saragossy". Suchodolski namalował bohaterską obronę klasztoru w Częstochowie podczas szwedzkiego potopu, gdzie jak wiadomo, strzeżony był słynny obraz Czarnej Madonny. Niezwykłe w tym obrazie jest światło, które pochodzi gdzieś z jego wnętrza a także biały kapłan ks. Kordecki, oślepiające Szwedów i ich niemieckich najemników.Inne Jego obrazy można również zobaczyć pod adresem: http://www.wawel.net/malarstwo/suchodolski.htm.
Na zakończenie tego wpisu, nie sposób pominąć wspaniałego Piotra Michałowskiego /1800 - 1855 /, głównego przedstawiciela romantyzmu w malarstwie polskim. Studiował on na uniwersytecie w Krakowie (1815-20) i w Getyndze (1821-23) nauki matematyczno-przyrodnicze, ekonomiczne i humanistyczne. W latach 1823-30 kierował organizacją hutnictwa w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu w Warszawie. W czasie powstania listopadowego kierował produkcją broni i amunicji. Do 1932, w okresie twórczości amatorskiej, wykonywał głównie rysunki i akwarele pod wpływem Aleksandra Orłowskiego i C. J. Verneta. W latach 1832-35 w Paryżu, gdzie uczył się w pracowni N. T. Charleta i studiował w muzeach dzieła malarzy hiszpańskich (zwłaszcza Velazqueza), holenderskich i flamandzkich. Ze szczególnym zamiłowaniem rysował i malował (olejno i akwarelą) konie, zaprzęgi, dyliżanse, bydło domowe. Tworzył pełne dynamiki sceny batalistyczne z wojen napoleońskich (kilka wersji bitwy pod Somosierrą) i z powstania listopadowego. Będąc pod urokiem postaci Napoleona malował wielokrotnie jego portret konny i rzeźbił projekt pomnika. Malował portrety wodzów, np. Stefana Czarnieckiego, Karola Kniaziewicza. Był twórcą realistycznych, pełnych głębokiego wyrazu, portretów rodziny(zwłaszcza dzieci) i przyjaciół oraz znakomitych studiów głów chłopskich. Wybitny kolorysta; jego kompozycje odznaczają się świetnym, śmiałym rysunkiem, syntetyczną formą i swobodą techniki malarskiej (operował szerokimi pociągnięciami pędzla). W twórczości Michałowskiego zaznaczyła się siła poetycznego odczucia natury i człowieka, dynamizm i żarliwość patrioty romantyka.
Kolejne obrazy można również zobaczyć pod adresem: http://www.wawel.net/malarstwo/michalowski.htm
Są to niewątpliwie bardzo ciekawe fakty i można byłoby ich przytoczyć jeszcze bardzo wiele. Jak już wcześniej wspomniałem, niniejszy wpis ma głównie cel inspirujący i zachęcający do dalszych, samodzielnych poszukiwań. W drugiej części tego wątku, przedstawię kilka przykładów malarstwa historycznego zagranicznego. Tutaj paleta obrazów historycznych jest naprawdę imponująca. Co ciekawe, w wielu galeriach internetowych prezentujących dzieła dawnych mistrzów malarstwa historycznego, Polacy praktycznie nie występują. Wyjątkiem jest tu właśnie January Suchodolski, który pokusił się na namalowanie epizodu z historii wojny napoleońskiej w Hiszpanii w 1809 roku. Ale trudno. Ich strata. Nie wiedzą co stracili, pomijając Matejkę czy Brandta.

Komentarze

Popularne posty